Tuesday, September 7, 2010

၂၁ ရာစု တ႐ုတ္-အိႏၵိယ ဆက္ဆံေရး

လြန္ခဲ့ေသာ ႏႇစ္ေပါင္းတစ္ရာခန္႔က တ႐ုတ္ႏႇင့္အိႏၵိယ ႏႇစ္ႏိုင္ငံသည္ ထြန္းသစ္စ အင္အားႀကီး ႏႇစ္ႏိုင္ငံျဖစ္လာၿပီး ၎တို႔၏ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈသည္ ၂၀ ရာစုကို ပံုေဖာ္လိမ့္မည္ဟု ေဟာကိန္းထုတ္၍ ရႏိုင္ေကာင္းသည္။ ၿဗိတိသွ် အင္ပါယာေပၚတြင္ ထြန္း လင္းေတာက္ပခဲ့ေသာ ေနလံုးသည္ မြန္းတည့္ခ်ိန္ကို ေက်ာ္လြန္ခဲ့ၿပီ။ ထြန္းသစ္စ အင္အားစုသည္ မိမိတို႔၏ သန္စြမ္းေသာ ႂကြက္သားမ်ား ထုတ္ျပျခင္းျဖင့္ ကမၻာ့ဇာတ္ခံုထက္ ကျပ အသံုးေတာ္ ခံေနၾကၿပီ။ အေမရိက၊ ဂ်ပန္ႏႇင့္ ဂ်ာမနီ တို႔သည္ ၿဗိတိသ် အင္ပါယာကို အလဲထိုးႏႇက္ခဲ့သည္။ ယင္းႏိုင္ငံမ်ား ေပၚထြန္းလာျခင္းေၾကာင့္ အိပ္မက္ထဲမႇာ မမက္ဖူးသည့္ ႂကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈေတြ ရလာခဲ့သည္။ တစ္ဆက္တည္း ဆိုသလို စိတ္ကူးႏႇင့္ပင္ မေမ်ာ္မႇန္းခဲ့ေသာ တုိက္ပြဲသည္လည္း ေပၚေပါက္ခဲ့ရသည္ကို သမုိင္းတြင္ မ်က္၀ါးထင္ထင္ ျမင္ခဲ့ရသည္။

သမုိင္း သင္ခန္းစာကို ေလ့လာၿပီး ယေန႔ မ်က္ေမႇာက္ အေျခေနကို သံုးသပ္ရလ်င္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့ စီးပြားေရး ဒုတိယအႀကီးမားဆံုး ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။ တ႐ုတ္သည္ မၾကာမီ အခ်ိန္ကာလ၌ ပထမေနရာ ရယူထားသည့္ အေမရိကန္ကို ေက်ာ္လႊားေတာ့မည္ဟု သံုးသပ္လာၾကရသည္။ တစ္ခုေတာ့ ရႇိသည္။ အာရႇတိုက္ အေနအထား၊ အာရႇအျမင္ ၾကည့္လ်င္ေတာ့ တ႐ုတ္၏ ၿပိဳင္ဘက္က အိႏၵိယ ျဖစ္သည္။ အာရႇအင္အားႀကီး ႏႇစ္ႏိုင္ငံ တ႐ုတ္ႏႇင့္အိႏၵိယ တို႔သည္ ပထ၀ီ အေနအထားအရ လည္းေကာင္း၊ လူဦးေရအရ လည္းေကာင္း မဟာ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံ ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ၂၁ ရာစုမႇာေတာ့ ထုိႏႇစ္ႏိုင္ငံသည္ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအရ အေရးပါသည့္ အေနအထား ေရာက္ရႇိလာသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုေခတ္ႏႇစ္ေခတ္က ဂ်ပန္သည္ စီးပြားေရးအရ အေမရိကန္၏ ၿပိဳင္ဖက္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တုန္းက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံတြင္း ပဋိပကၡမ်ားႏႇင့္ ရင္ဆိုင္ေနရၿပီး မၿပိဳကြဲ၊ မက်ဆံုးေအာင္ ႐ုန္းကန္ေနခဲ့ရသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံျခား ဆက္ဆံေရး ကိစၥမ်ားတြင္လည္း ျပႆနာႏႇင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။ ယေန႔ အခ်ိန္မႇာေတာ့ တ႐ုတ္က စီးပြားေရး စန္းလာဘ္တက္ေနၿပီ။ ဂ်ပန္ကေတာ့ အင္အားခ်ိနဲ႔သည့္ သက္ၾကားအို ျဖစ္ေနၿပီ၊

အာရႇတိုက္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အဓိက ၿပိဳင္ဖက္က အိႏၵိယ ျဖစ္လာသည္။ ႏႇစ္ႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္ ျပႆနာေၾကာင့္ စစ္ပြဲေတြလည္း ရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကရသည္။ အတိတ္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားကို သင္ခန္းစာယူၿပီး မ်က္ေမႇာက္ကာလကို မည္သို႔ ျဖတ္သန္း ၾကမည္နည္း ဆိုသည္က စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းေနသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရး မတရား ႀကီးထြားေနမႈက ျပႆနာတစ္ရပ္ ျဖစ္မည္ဟု ႐ႈျမင္သံုးသပ္ထားေသာ ၀ါရႇင္တန္သည္ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယားႏႇင့္ မဟာမိတ္ ျပဳထားသည္။ ထို႔ျပင္ တ႐ုတ္တိုင္ေပသည္ မိမိကိုယ္မိမိ ကာကြယ္ပိုင္ခြင့္ ရႇိသည္ဟု ေထာက္ခံအားေပးမႈေတြ ျပဳေနသည္။ ထို႔ျပင္ တ႐ုတ္၏ မဟာၿပိဳင္ဖက္ အိႏၵိယႏိုင္ငံႏႇင့္လည္း ဆက္ဆံမႈေတြ တိုးျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ေနသလို ဗီယက္နမ္ႏႇင့္လည္း ခ်စ္ၾကည္မႈလမ္းစသာ ျပန္ဖြင့္ေနသည္။

၀ါရႇင္တန္အေနျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အံခမန္း တိုးတက္ေနသည့္ စီးပြားေရးကို ပူပန္လ်က္ရႇိေနသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပကတိ အေျခအေနကို သံုးသပ္လ်င္ ေအာက္ပါ အခ်က္လက္မ်ားကို ထင္ရႇားစြာ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ လူဦးေရ အမ်ား ဆံုးႏုိင္ငံ၊ ထုတ္ကုန္ပစၥည္း အမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံ၊ ကားေစ်းကြက္ အႀကီးမားဆံုး ႏုိင္ငံ၊ ကာဗြန္ဓာတ္ေငြ႕ အမ်ားဆံုး ထုတ္လႊင့္ေနသည့္ ႏိုင္ငံ၊ စြမ္းအင္ အမ်ားဆံုး သံုးစြဲေနသည့္ ႏုိင္ငံ။

ထို႔ျပင္ ပါ၀ါခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ညီမွ်ေရးကို လုပ္ေဆာင္လ်က္ရႇိသည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ကိုလည္း အဆင့္ျမႇင့္တင္ေရးမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရႇိသည္။ ေရတပ္၊ ေလတပ္ႏႇင့္ ဆိုက္ဘာစေပ့စ္ တို႔တြင္လည္း ေခတ္မီ နည္းပညာ မ်ား အသံုးျပဳၿပီး အေမရိကန္ လႊမ္းမိုးထားမႈကို ယႇဥ္ၿပိဳင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ ရႇိသည္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံကလည္း ေဒသတြင္း ၿပိဳင္ဘက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ေျခလႇမ္းကို အမီလိုက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ရႇိသည္။ အိႏၵိယ၏ ကနဦး ေျခလႇမ္းကေတာ့ စြမ္းအင္ က႑ႏႇင့္ ထုတ္ကုန္ က႑တြင္ ေနာက္က် မက်န္ေစေရး ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရး အေနနဲ႔ကေတာ့ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီတြင္ အျမဲတမ္း အဖြဲ႕၀င္ေနရာ တစ္ေနရာ ရေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ရႇိသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံသည္ ေတာင္အာရႇႏိုင္ငံမ်ားႏႇင့္ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏႇီးမႈ ရရႇိရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ ရႇိသည္။ အထူးသျဖင့္ ပါကစၥတန္ ႏိုင္ငံႏႇင့္ ပံုမႇန္ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ ရရႇိရန္ ႀကိဳးစားလ်က္ ရႇိသည္။ ထို႔ျပင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုႏႇင့္ ဆက္ဆံေရး ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစရန္ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ အရပ္ဘက္ ႏ်ဴစြမ္းအင္ ပူးေပါင္းေရးကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့သည္။

ေပက်င္းရႇိ ေအာ္တိုကရက္မ်ားကေတာ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီကို အထင္ျမင္ ေသးေနေပမယ့္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ေဒလီႏႇင့္၀ါရႇင္တန္တို႔ ဆက္ဆံေရး ပိုမိုေကာင္းမြန္လာမည့္ အေရးကို ေပက်င္းက စိုးရိမ္ေနသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး တိုးတက္ရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္း တစ္ခုမႇာ လုပ္သားအင္အား ေပါမ်ားျခင္း ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ အားသာခ်က္ တစ္ရပ္က ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်င့္သံုးလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ စစ္တပ္ အင္အားကေတာ့ တ႐ုတ္ႏႇင့္ အေမရိကန္ၿပီးလ်င္ အိႏၵိယႏိုင္ငံသည္ ဒုတိယေနရာမႇာ ရႇိေန၏။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ စစ္ေရးအင္အား ႀကီးမားမႈသည္ အေနာက္ကမၻာကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈ မရႇိသျဖင့္ အေနာက္ကမၻာသည္ တ႐ုတ္ထက္ အိႏၵိယႏုိင္ငံကို ပို၍ ႏႇစ္သက္ သေဘာက်ေနၾကသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ စစ္ေရးအင္အားကို ထိန္းညိႇႏိုင္ရန္အတြက္ အေနာက္ကမၻာကို လုိလားလ်က္ရႇိသည္။

တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ ႏႇစ္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရးမႇာ ယခုႏႇစ္တြင္ ေဒၚလာဘီလ်ံ ၆၀ ရႇိမည္ဟု ခန္႔မႇန္းထားသည္။ အိႏၵိယ-တ႐ုတ္ စီးပြားေရးႏႇင့္ စစ္ေရး အင္အားသည္ အာရႇ၏ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရးကို တစ္နည္းတစ္ဖံု သက္ေရာက္ေနသည္။

0 comments:

Post a Comment